สตาร์ทอัพเปลี่ยนโลก ปลดล็อกปัญหาขยะล้นเมือง
การแพร่ระบาดโควิด-19 ไม่เพียงทำให้เศรษฐกิจทั่วโลกชะลอตัว ซ้ำร้ายยังส่งผลให้มีปริมาณของเสียและขยะที่สะสม และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทั้งอุปกรณ์ป้องกันเชื้อโรค อย่างหน้ากากอนามัยและถุงมือ (ซึ่งส่วนใหญ่ล้วนทำมาจากพลาสติก) รวมถึงพลาสติกแบบใช้แล้วทิ้งและกระดาษต่าง ๆ ที่ใช้ในการจัดส่งอาหารหรือหีบห่อที่มาจากการช้อปปิ้งออนไลน์ น่าแปลกที่แม้ทั่วโลกจะตระหนักถึงปัญหาการกำจัดขยะว่าเป็นสิ่งสำคัญและต้องแก้ไขอย่างเร่งด่วน แต่กลับนับเป็นปัญหายังไม่เห็นความเปลี่ยนแปลงมากนักในปีนี้
สถานการณ์อาจจะเลวร้ายลง การแพร่ระบาดทำให้พนักงานเก็บขยะแยกขยะไม่ได้มากเหมือนเคย เพราะกลัวเสี่ยงต่อการติดเชื้อ การจัดการขยะแบบผิด ๆ จึงเป็นผลที่ตามมาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เช่น การกำจัดขวดพลาสติกที่มีแนวโน้มที่จะจบลงด้วยการฝังกลบหรือไม่ก็ปล่อยลงแม่น้ำและมหาสมุทร ซึ่งพลาสติกจะย่อยสลายและปล่อยส่วนประกอบทางเคมีที่สามารถเป็นอันตรายต่อระบบนิเวศและก่อให้เกิดวิกฤตสุขภาพระรอกใหม่อีกครั้ง
ในโลกอุดมคติ พลาสติก แก้ว โลหะ และกระดาษควรนำกลับมาใช้ใหม่ได้ ไม่อย่างนั้น พวกมันจะถูกทิ้งไว้และสะสมอยู่ในกองขยะที่เป็นภัยคุกคามต่อสิ่งแวดล้อมรวมถึงสุขภาพของประชาชนทั่วไปด้วย และยังไม่รวมถึงการต้องเสียเงินจำนวนมากไปกับการกำจัดขยะพวกนี้อีก
ขณะที่ทั้งโลกมัวแต่สนใจในการแพร่ระบาดของโควิด-19 จนทำให้การจัดการขยะถูกลดความสำคัญลงและเป็นเรื่องที่ได้รับความสนใจรองลงมา ยิ่งกว่านั้น ประเด็นการฟื้นฟูเศรษฐกิจและ ‘New normal’ หรือบรรทัดฐานใหม่กลายเป็นสิ่งที่คนพูดถึงมากขึ้น จนมีผู้ตั้งข้อสังเกตว่าคนจะเริ่มคุ้นเคยกับความสะดวกสบายในการใช้พลาสติกแบบใช้แล้วทิ้งจนลืมผลกระทบต่อสภาพแวดล้อม ในขณะที่ผู้เชี่ยวชาญก็กังวลถึงเรื่อง แนวคิดความยั่งยืนที่อาจเป็นถูกลดบทบาทลงในระหว่างที่รัฐบาลและธุรกิจต่าง ๆ กำลังอยู่ในช่วงฟื้นฟู และขณะนี้เองเราเริ่มเห็นความถดถอยของกฏระเบียบด้านสิ่งแวดล้อมในบางประเทศแล้ว
แก้ปัญหาด้วยเทคโนโลยีสะอาด
เช่นเดียวกับการต่อสู้กับเชื้อไวรัส การที่จะรักษาให้โลกของเราสะอาดจำเป็นจะต้องอาศัยความร่วมมือกันของทุกภาคส่วนในสังคม แม้ว่าอุตสาหกรรมการจัดการขยะทั่วโลกจะไม่ได้เป็นที่สนใจมากนัก แต่ความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมจะช่วยให้กระบวนการจัดการขยะมีประสิทธิภาพสูงสุด และนี่คือตัวอย่างธุรกิจ Startups ที่โดดเด่น
- ระบบจัดเก็บขยะอัตโนมัติ หรือที่เรียกกันว่าถังขยะอัจฉริยะ จะให้ความรู้ผู้ใช้งานเกี่ยวกับประเภทของขยะว่าขยะชิ้นไหนควรนำไปไซเคิลหรือหมักเป็นปุ๋ย อีกทั้งยังสามารถนำไปติดตั้งไว้กับระบบกำจัดขยะใต้ดินได้ เพื่อจัดการกับขยะภายในบ้านได้โดยไม่ต้องพึ่งรถเก็บขยะ EvoBin สตาร์ทอัพที่กำลังมาแรงในขณะนี้ สามารถเพิ่มอัตราการเปลี่ยนขยะเป็นปุ๋ยได้ถึง 20% ช่วยลดการรีไซเคิลที่ไม่ถูกวิธีได้ถึง 15% และยังช่วยให้เจ้าของบ้านประหยัดค่ากำจัดขยะได้ถึง 15% ต่อปีอีกด้วย
- การใช้กระบวนการย่อยสลายแบบไร้อากาศเปลี่ยนขยะพลาสติกให้กลายเป็นพลังงานและปุ๋ยนักวิจัยจาก Char Technologies ได้ค้นพบวิธีการย่อยสลายแบบไร้อากาศจากแบคทีเรียเพื่อเปลี่ยนรูปพลาสติกให้เป็นถ่านกัมมันต์ (Activated charcoal) ที่ใช้ในการดูดซับสารพิษและสามารถรับประทานได้ ด้วยวิธีการเผาด้วยความร้อนที่สูงจนสิ่งเจือปนสลายตัวเป็นก๊าซออกไปจนหมดไม่หลงเหลือไว้แบบถ่านธรรมดา และสามารถนำไปขายต่อให้กับบริษัทก๊าซธรรมชาติเพื่อบรรจุเป็นปุ๋ย ด้วยวิธีที่คล้ายกันนี้ ประเทศไทยเองก็ได้พัฒนานวัตกรรมขึ้นมาเช่นกัน ทีมนักวิจัยจากสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย (AIT) ได้พัฒนาระบบจากพื้นฐานทางชีวภาพคล้าย ๆ กันเพื่อเปลี่ยนขยะอาหารให้กลายเป็นพลังงานไฟฟ้าโดยตรง
- โซลูชันรีไซเคิลด้วยเอนไซม์สามารถทำให้ขวดพลาสติกแตกออกเป็นโมเลกุลเล็กๆก่อนจะถูกเปลี่ยนให้เป็นพลาสติกคุณภาพสูงที่กลับมาใช้งานได้อีกครั้งโดยบริษัทCarbios ผู้คิดค้นเทคโนโลยีนี้หวังว่าจะสามารถนำโซลูชันนี้ไปใช้ในระดับอุตสาหกรรมได้ภายใน 5 ปีข้างหน้า
- แอปพลิเคชันติดตามขยะทำหน้าที่เป็นเหมือนศูนย์รวมข้อมูลการบริหารจัดการขยะช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถจัดการกับขยะได้อย่างเหมาะสมตัวอย่างเช่นiRecycle แอปพลิเคชันที่จะให้ข้อมูลเกี่ยวกับจุดรีไซเคิลที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงที่ใกล้ที่สุด ในขณะเดียวกันยังสามารถติดตามการมีส่วนร่วมต่าง ๆ ในการรีไซเคิลได้ นอกจากนี้ยังมีแอปพลิเคชันที่พัฒนาในประเทศไทยชื่อ RecycleTime ที่ให้บริการเก็บขยะรีไซเคิล แถมยังให้เงินรางวัลกับผู้ที่ใช้บริการเป็นประจำอีกด้วย
ไอเดียใหม่ ๆ เหล่านี้ช่วยให้โลกของเราจัดการกับขยะโดยเฉพาะพลาสติกได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืนมากขึ้นด้วยแนวคิดที่เป็นความหวังจากทั่วทุกมุมโลก การพัฒนาด้านการบริหารจัดการขยะที่กำลังเป็นที่ต้องการสูงและศักยภาพที่ยอดเยี่ยมของเทคโนโลยีสมัยใหม่ ส่งผลให้ตอนนี้กลายเป็นช่วงเวลาที่ธุรกิจด้านเทคโนโลยีจะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการแก้ไขปัญหาขยะล้นเมืองและช่วยให้โลกของเราน่าอยู่มากยิ่งขึ้น