ปัญญาประดิษฐ์ หรือ Artificial Intelligence เป็นนวัตกรรมที่ผู้คนทั่วโลกต่างให้ความสนใจและมีอิทธิพลมากที่สุด เพราะสามารถเข้ามาปฏิวัติการดำเนินธุรกิจรูปแบบเดิม ๆ ในทุกภาคส่วนให้เปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิง หนึ่งในนั้นคืออุตสาหกรรมสุขภาพ (Healthcare) ซึ่งนับเป็นปัจจัย 4 ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตของทุก ๆ คน แต่เทคโนโลยี AI นี้จะมีบทบาทอย่างไรบ้าง ไปติดตามอ่านกันได้เลย
- งานบริการลูกค้าและดูแลผู้ป่วยด้วย Generative AI
Generative AI คือ ปัญญาประดิษฐ์ที่สามารถสร้างคอนเทนต์หลากหลายรูปแบบขึ้นใหม่ ไม่ว่าจะเป็นงานเขียน ดนตรี ภาพวาด ไปจนถึงการเขียนโปรแกรม เพราะได้รับการป้อนและประมวลผลข้อมูลเชิงลึกขนาดมหาศาล หรือที่เรียกกันว่า Large Language Model (LLM) ของคอนเทนต์ประเภทนั้น ๆ จนในที่สุดก็เรียนรู้และมีความเข้าใจในศาสตร์ดังกล่าวทัดเทียมกับมนุษย์นั่นเอง โดยตัวอย่างที่หลาย ๆ คนอาจจะเคยได้ลองทดสอบแล้ว คือ ChatGPT ปัญญาประดิษฐ์สุดอัจฉริยะจากบริษัท OpenAI ประเทศสหรัฐอเมริกา ที่สามารถสร้างคอนเทนต์รูปแบบข้อความได้อย่างมีประสิทธิภาพ หรือ Loopsie แอปพลิเคชันบนโทรศัพท์มือถือที่จะเปลี่ยนภาพต่าง ๆ ให้กลายเป็นลายเส้นการ์ตูนที่สวยงาม
นอกจากงานด้านความคิดสร้างสรรค์ การตลาด หรือการพัฒนาซอฟต์แวร์แล้ว นวัตกรรม Generative AI ยังเข้ามายกระดับอุตสาหกรรมสุขภาพในอนาคตได้อีกหลายด้าน ยกตัวอย่าง เช่น Chatbot ซอฟต์แวร์ที่สามารถแบ่งเบาภาระงานของฝ่ายลูกค้าสัมพันธ์ โดยช่วยตอบคำถามหรือข้อสงสัยต่าง ๆ ของผู้มาใช้บริการด้านสุขภาพได้อย่างรวดเร็วกว่าเดิม นอกจากนี้ ยังมี Virtual Assistants นวัตกรรมผู้ช่วยเสมือนที่อาจมาคอยอำนวยความสะดวกในการจองคิวพบแพทย์ หรือช่วยตรวจสอบและดูแลคนไข้ตลอด 24 ชั่วโมง เป็นต้น
- การรักษาและการให้ยาเฉพาะบุคคล (Personalized Medicine)
บริการด้านสุขภาพอีกหนึ่งอย่างที่ปัญญาประดิษฐ์จะเข้ามาช่วยพัฒนาให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น คือ Personalized Medicine หรือ Customized Medicine ซึ่งหมายถึงการที่แพทย์สามารถออกแบบวิธีการรักษา ผลิตและเลือกปริมาณยาให้เหมาะสมกับคนไข้คนนั้นผ่านการใช้ AI วิเคราะห์และประมวลผลข้อมูลทางชีววิทยาที่เป็นเอกลักษณ์แตกต่างกันไปในแต่ละคน ไม่ว่าจะเป็นรหัสพันธุกรรม ยีนส์ ดีเอ็นเอ ฯลฯ ทำให้ผู้ป่วยตอบสนองต่อการรักษาได้ดีขึ้น และลดโอกาสที่คนไข้จะได้รับผลข้างเคียงอันตราย โดยเฉพาะโรคมะเร็งหรือโรคอัลไซเมอร์ที่แพทย์ยังต้องตัดสินใจจ่ายยาหรือเลือกวิธีรักษาโดยอาศัยเพียงข้อมูลที่มาจากการศึกษาค่าเฉลี่ยซึ่งปัจจุบันได้ผลดีกับผู้ป่วยเพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้น
- การปรับปรุงกระบวนการทำงานให้เป็นไปโดยอัตโนมัติ (Automation)
ธุรกิจและหน่วยงานผู้ให้บริการด้านสุขภาพสามารถนำเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์มายกระดับขั้นตอนการทำงานต่าง ๆ ที่ปัจจุบันอาจจะมีความซ้ำซ้อนและใช้เวลาค่อนข้างมากให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ยกตัวอย่าง เช่น การบริหารจัดการและทำเอกสารทางการแพทย์บนซอฟต์แวร์ที่ประยุกต์ใช้ AI เพื่อกรอกข้อความลงในแบบฟอร์มโดยอัตโนมัติ หรือที่เรียกกันว่า Auto Filling นอกจากนี้ ปัญญาประดิษฐ์ยังได้รับการพัฒนาอย่างก้าวกระโดดไปถึงจุดที่สามารถช่วยประมวลข้อมูลผลตรวจของผู้ป่วยและวินิจฉัยโรคได้อีกด้วย เช่น ระบบประเมินโรคจอตาอัตโนมัติ (ARDA) จาก Google ที่ตรวจพบภาวะเบาหวานขึ้นจอตาได้ และ AI สำหรับการตรวจคัดกรองมะเร็งปอด เป็นต้น
- การบริหารและดูแลครรภ์ (Pregnancy Management)
งานบริการด้านสุขภาพแบบสุดท้ายที่ InnoHub คัดเลือกมาในบทความนี้ คือ การใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์เพื่อคอยดูแลทั้งสตรีที่ตั้งครรภ์และทารกน้อยในท้องให้ทั้งคู่แข็งแรงและผ่านการคลอดได้อย่างปลอดภัย โดยอุปกรณ์อัลตราซาวด์ที่ประยุกต์ใช้ AI สามารถช่วยแพทย์ประมวลผลข้อมูลที่ซับซ้อน ตรวจสอบและประเมินล่วงหน้าได้อย่างแม่นยำว่าการตั้งครรภ์นั้น ๆ มีแนวโน้มหรือความเสี่ยงสูงที่จะเกิดภาวะผิดปกติหรือไม่ ยกตัวอย่าง เช่น การคลอดก่อนกำหนด ภาวะครรภ์เป็นพิษ หรือ การตั้งครรภ์นอกมดลูก เป็นต้น ซึ่งหากในอนาคต AI แขนงนี้พัฒนาจนมีประสิทธิภาพและมีต้นทุนต่ำลงจนเข้าถึงคนไข้ในวงกว้างแล้ว อาจลดสถิติยอดผู้เสียชีวิตจากการตั้งครรภ์และการคลอดลูกที่สูงถึงวันละกว่า 800 คนในปี 2020 ได้
การพัฒนาอย่างก้าวกระโดดของปัญญาประดิษฐ์มีศักยภาพที่จะเปลี่ยนแปลงและยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้เกี่ยวข้องทุกส่วนในอุตสาหกรรมสุขภาพ ทั้งแพทย์ พยาบาล เจ้าหน้าที่แผนกอื่น ๆ ในองค์กร และที่สำคัญอย่างยิ่งคือผู้ป่วยทั่วโลกที่จะสามารถรับบริการทางสุขภาพที่ทั้งตอบโจทย์ มีประสิทธิภาพ ราคาจับต้องได้ และสะดวกสบายยิ่งขึ้นกว่าเดิม
